Warto wiedzieć
Ciekawe artykuły dla rodziców - Jak rozwijać mowę dziecka?
Mów do dziecka
Do noworodka i małego niemowlęcia zazwyczaj mówimy podczas czynności pielęgnacyjnych: przewijania, przebierania, masażu, kąpieli. Wówczas jesteśmy nad nim pochyleni, patrzymy mu w oczy - to zachęca do nawiązania kontaktu i mówienia . Wystarczy opowiadać o swoich działaniach, np. ,,Teraz założymy pieluszkę, umyjemy jedną rękę, drugą rękę, pomasujemy brzuszek”. Później, gdy dziecko obserwuje Was, np. podczas gotowania, sprzątania, skręcania szafek itp. pokazujcie mu różne przedmioty i nazywajcie je
Śpiewaj dziecku
Według badań śpiewanie kołysanek działa kojąco i na niemowlę i na mamę ,a śpiewanie podczas zabawy zwiększa uwagę dzieci i ma znaczący wpływ na naukę języka .
Rób śmieszne miny
Nic tak nie potrafi rozśmieszyć człowieka jak patrzenie na twarz dorosłego rozmawiającego z niemowlęciem. Przesadna mimika, szerokie otwieranie oczu, ust, wykrzywianie się, zabawy językiem, powolne wymawianie sylab, zabawy dźwiękami - to wszystko sprzyja nauce mowy, bo uczymy się poprzez naśladownictwo. Zwłaszcza na początku, gdy percepcja dziecka dopiero się kształtuje ta wyrazistość ma ogromne znaczenie. A że maluch nagradza nas uśmiechem, głośnym śmiechem czy gaworzeniem, to chcemy to robić coraz częściej. Dzieci są bardzo mądre: wiedzą, co dla nich dobre i nas do takich zachowań zachęcają .
Co jeszcze?
Gdy około 9 miesiąca życia pojawia się gest wskazywania palcem. Dziecko najpierw pokazuje na coś, ponieważ chce, żeby mu dać jakiś przedmiot lub go podsadzić , a później, ponieważ chce nam zwrócić na coś uwagę, powiedzieć, że coś je zaciekawiło. Za tym gestem kryje się ,,Popatrz mamo na to! To się rusza. Widziałaś? Widzisz to, co ja?”. To początek kształtowania się pola wspólnej uwagi i naszym najważniejszym zadaniem jest cieszyć się i reagować, a więc nazywać: ,,Tak synku, to jest zegar. Zegar robi tik-tak ” . Jego gesty mówią: ,,Popatrz tato, co mam”, więc odpowiadajmy: ,,O! Masz klocki. Widzę”. Postępując w ten sposób, zauważymy, że pod koniec pierwszego roku życia nasz maluch będzie rozumiał proste słowa, polecenia, nazwy czynności
Wskazuj palcem
Mów poprawnie
Dzieci nas naśladują, więc to ważne, żeby posługiwać się w kontakcie z nimi poprawną polszczyzną: nie spieszczać, nie używać dziecinnego języka oraz wymyślonych przez naszą pociechę wyrazów. Dzięki temu damy rozwinąć skrzydła między innymi słuchowi fonemowemu. Odpowiada on za dostrzeganie różnic pomiędzy podobnymi do siebie głoskami np. s i ś. Zawsze więc, gdy maluch powie jakiś wyraz błędnie, to nie strofujemy, ale staramy się w swojej wypowiedzi użyć poprawnej formy.
Czytaj dziecku książki
Udowodniono, że głośne czytanie już 6-miesięcznym dzieciom wpływa na ich późniejsze umiejętności językowe . Wspólne czytanie to wspaniały rytuał, czas na wyciszenie, szansa na pokazanie przyjemności czytania. Jakie książki wybrać? Maluchowi, który jeszcze nie wyrywa książek z rąk i nie fascynuje się przewracaniem kartek, można czytać wszystko. Do wspólnego czytania, przewracania stron i w końcu pokazywania warto wybrać książki z twardymi stronami i zaokrąglonymi rogami : kontrastowe, oparte na wyrażeniach dźwiękonaśladowczych, z wyraźnymi, ciekawymi i nieprzeładowanymi ilustracjami .
Bardzo ważne:
Jeżeli możesz, karm piersią
Jak karmienia piersią wpływa na rozwój mowy? Ruchy żuchwy podczas ssania pomagają w cofaniu się fizjologicznego tyłożuchwia, ćwiczony jest mięsień okrężny warg, kształtuje się prawidłowy tor oddychania (przez nos), praca języka sprzyja jego pionizacji i przyjmowaniu właściwej pozycji spoczynkowej (język u góry na wałku dziąsłowym, usta zamknięte), zapobiega wadom zgryzu.
Polub bałagan podczas jedzenia
Wielu wydaje się, że niemowlę powinno dostawać tylko papki, ale - o ile dziecko jest gotowe na rozszerzanie diety (na pewno nie wcześniej niż po ukończeniu 6 miesiąca życia) i nie ma ku temu medycznych przeciwwskazań - powinniśmy proponować jedzenie o różnej konsystencji (np. z grudkami, rozgniecione widelcem) a także kawałki w formie słupków do samodzielnego chwytania, odgryzania i z czasem żucia. W ten sposób ćwiczymy mięśnie i narządy artykulacyjne, które pomogą sprawnie wymawiać wszystkie dźwięki. Możemy również szybciej wychwycić problemy związane z jedzeniem i wdrożyć odpowiednie ćwiczenia (np. związane z prawidłowym żuciem).
Ostatnia rada
nie strofuj, nie poprawiaj, nie wymuszaj, nie pospieszaj, nie wywieraj presji. Baw się, słuchaj, komentuj, bądź.
Opracowała : Małgorzata Wnuk
